عکس دندان در چه مواقعی تهیه میشود؟

معاینات دندانپزشکی معمولاً باید هر ۶ ماه یک‌ بار انجام گیرد. در این معاینات، دندانپزشک برای بررسی دقیق‌ تر دندان‌ ها رادیولوژی‌ های دندانی را تجویز می‌ کند و در صورتی که یک مشکل در دهان و دندان‌ های فرد را تشخیص دهد، ممکن است فرد مجبور شود دفعات بیشتری این رادیولوژی‌ ها را انجام دهد.

رادیولوژی یا عکس از دندان، نوعی از روش‌های تصویربرداری از دندان‌ ها می‌ باشد که دندانپزشک برای ارزیابی سلامت دهان و دندان تجویز می‌ کند. در این روش تشخیصی از پرتوهای ایکس با میزان کم برای تهیه تصاویر داخلی دهان، دندان‌ ها و لثه‌ ها استفاده می‌ شود. این تصاویر به دندانپزشک کمک می‌ کنند تا مشکلات دهانی مانند پوسیدگی‌های دندان، آسیب‌های احتمالی و غیره را تشخیص دهند.

دلایل انجام رادیولوژی دندان

عکس رادیولوژی دندان معمولاً در چکاب سالانه دندانپزشکی گرفته می‌شود تا وضعیت دندان‌ها و ریشه‌های آنها مشخص شود. در بعضی افراد، دفعات بیشتری باید عکس دندان گرفته شود. البته اگر بخواهید ایمپلنت نیز انجام دهید باید قبل از شروع کار و در حین کار، عکس رادیولوژی بگیرید.

اینکه چند وقت یک‌ بار باید عکس رادیولوژی بگیری بستگی به عوامل زیر دارد:

• سن شما
• وضعیت سلامت دهان و بدن
• علائم بیماری‌های دهان و دندان
• سابقه پوسیدگی دندان یا پس روی لثه
• در کودکان برای بررسی و نظارت بر رشد دندان‌های دائمی و جلوگیری از مشکلات ارتودنسی دندان ممکن است بیشتر نیاز به عکس دهان باشد.

فواید رادیولوژی دندان

• یافتن مشکلات دهانی مانند پوسیدگی دندان، ساختارهای دندانی پنهان (مانند دندان عقل) و آسیب به استخوان‌های که از دندان حمایت می‌کنند (مانند ریشه‌های شکسته دندان). عکس دندان اغلب برای یافتن مشکلات اولیه حتی قبل از بروز هر نوع علائمی بکار می‌روند.
• یافتن دندان‌ هایی که در جای خود نیستند و یا به ‌درستی در طول لثه رشد نکردند. دندان‌ های که نامرتب و شلوغ رشد کردند به دندان‌های نهفته معروف هستند.
• از طریق عکس دندان‌ها، مشکلاتی چون کیست، تومور و آبسه تشخیص داده می‌شود.
• موقعیت دندان‌های دائمی در حال رشد در فک کودکانی که هنوز دندان‌ های اولیه یا شیری آنها نیفتاده است بررسی می‌شود.
• برای مواردی چون پوسیدگی‌های گسترده، جراحی عصب‌ کشی، ایمپلنت‌ دندانی و کشیدن دندان درمان مناسبی طرح‌ ریزی می‌کند.
• برای دندان‌ هایی که مرتب نیستند درمان ارتودنسی را طرح‌ ریزی می‌ کند.
• دندانپزشکان بدون عکس‌ برداری با اشعه ایکس ممکن است متوجه مراحل ابتدایی پوسیدگی دندان نشوند.

انواع عکس دندان با رادیولوژی داخل دهانی

1. اشعه ایکس دندانپزشکی انواع مختلفی دارد که دید کمی متفاوت از دهان شما را ثبت می‌کند. معمول‌ترین اشعه ایکس داخل-دهانی است، مانند:
2. Bitewing: این روش شامل گاز گرفتن یک کاغذ مخصوص است تا دندانپزشک شما ببیند تاج دندان‌های شما چقدر مطابقت دارد که معمولاً برای بررسی حفرات بین دندان‌ها (بین دندانی) استفاده می‌شود.
3. Occlusal:این اشعه ایکس وقتی بسته می‌شود که فک شما بسته شده است تا ببینند دندان‌های بالا و پایین شما به چه ترتیب قرارگرفته‌اند. همچنین می‌تواند ناهنجاری‌های آناتومیکی کف دهان یا کام را تشخیص دهد. این تکنیک تمام دندان‌های شما را در یک بار تابش اشعه، به تصویر می‌کشد.
4. Panoramic: برای این نوع اشعه ایکس، دستگاه به دور سر می‌چرخد. دندانپزشک ممکن است از این روش برای بررسی دندان‌های عقل شما، برنامه‌ریزی برای دستگاه‌های کاشت دندان یا بررسی مشکلات فک استفاده کند.
5. Periapical این روش روی دو دندان کامل از ریشه تا تاج متمرکز است.
6. هنگامی‌که دندانپزشک شما مشکوک به وجود مشکلاتی در مناطقی خارج از لثه و دندان‌ها مانند فک باشد، ممکن است از اشعه ExtraoralX استفاده شود
7. هنگام گرفتن تصاویر، ممکن است مدت کوتاهی از اتاق خارج شوند. به شما دستور داده می‌شود تا هنگام ضبط تصاویر بی‌حرکت باشید. فاصله گذارها (نگهدارنده های فیلم)، اگر از آنها استفاده شود، برای به دست آوردن تصاویر مناسب در دهان شما منتقل و تنظیم می‌شوند.

انواع عکس دندان با رادیولوژی خارج دهانی

رادیوگرافی دندان پانورامیک

در این نوع تصویربرداری، دستگاه به دور سر بیمار می‌چرخد و تنها با یک‌بار پرتودهی از تمام محیط دهان شامل تمام دندان‎های فک بالا و پایین تصویربرداری می‌کند. دندانپزشکان از این تکنیک برای بررسی دندان‌های آسیب دیده، دندان‎های عقل، برنامه‌ریزی برای کاشت ایمپلنت، تشخیص تومورها یا مشکلات فک استفاده می‌کنند.

رادیوگرافی دندان توموگرافی

توموگرافی، یک لایه خاص یا اسلایس از دهان را با محو کردن سایر لایه‌ها به صورت برجسته نشان می‌دهد. این تکنیک به بررسی ساختارهایی می‌پردازد که دیدن آن‌ها به دلیل وجود سایر ساختارهای اطراف، مشکل است.

رادیوگرافی دندان سفالومتری

در تکنیک سفالومتری به طور کامل از یک طرف سر بیمار تصویربرداری می‌شود. با تصاویر سفالومتری ارتباط دندان‌ها با فک و مشخصات هر دندان به تنهایی دیده می‌شود. متخصصین ارتودنسی معمولاً از این نما برای به دست آوردن اطلاعات اختصاصی ساختار دندانی هر بیمار استفاده می‌کنند.

رادیوگرافی دندان سیالوگرام

در این تصویربرداری یک ماده رنگی به غدد بزاقی تزریق می‌شود و در نتیجه این غدد در فیلم رادیوگرافی دیده می‎شوند. باید به این نکته توجه داشت که غدد بزاقی جزء بافت نرم هستند و بنابراین در رادیوگرافی بدون تزریق مواد حاجب (رنگی) دیده نمی‎شوند. دندانپزشکان ممکن است این آزمون را برای بررسی مشکلات غدد بزاقی مانند انسداد یا سندروم Sjogren که اختلالی با علائم خشکی چشم و دهان است، درخواست نمایند. این اختلال می‌تواند در پوسیدگی دندان‌ها نقش داشته باشد.

رادیوگرافی دندان توموگرافی کامپیوتری (سی تی اسکن دندان)

توموگرافی کامپیوتری یک نوع تصویربرداری است که نمای داخلی دندان‌ها را به‌صورت سه‌ بعدی نشان می‌دهد. این تصویربرداری به منظور بررسی مشکلات در استخوان‏‌های صورت مانند کیست‎‏ها، تومورها و شکستگی‌ها به کار می‌رود.

رادیوگرافی دندان با سی تی اسکن CBCT

CBCT نوعی تصویربرداری با اشعه ایکس است که تصاویری سه بعدی از ساختار دندان‎ها، بافت‎های نرم، عصب‏‎ها و استخوان‌ها ایجاد می‌نماید. این تصویربرداری به قرار دادن ایمپلنت‌ها در جای مناسب و ارزیابی کیست‌ها و تومورها در دهان و صورت کمک می‌کند. همچنین می‌تواند مشکلات لثه‎ها، ریشه‌ های دندان و فک‎ ها را تشخیص دهد. CBCT از بسیاری جهات به سی تی اسکن روتین دندان شباهت دارد؛ اما نحوه تصویربرداری آن متفاوت است.

در CBCT دستگاه به دور سر بیمار می‌چرخد و تمام اطلاعات را در یک چرخش ایجاد می‌نماید. در سی تی اسکن معمولی اسلایس‌های مسطحی طی چندین بار چرخش دستگاه به دور سر بیمار ایجاد می‌شوند.

رادیوگرافی دندان دیجیتال

تصویربرداری دیجیتال یکی از انواع تصویربرداری های دو بعدی است که امکان ارسال مستقیم تصاویر را به کامپیوتر را فراهم می‎کند. این تصاویر می‌توانند روی مانیتور در عرض چند ثانیه نمایش داده شوند و ذخیره یا چاپ گردند. تصویربرداری دیجیتال در مقایسه با تصویربرداری معمولی چندین مزیت دارند.

به عنوان مثال قابلیت تقویت و بزرگ نمایی تصویر در تصویربرداری دیجیتال وجود دارد. این موضوع باعث می‌شود تا دندانپزشک به راحتی بتواند کوچک‌ترین تغییراتی که با معاینه دهانی قابل رؤیت نیست را مشاهده کند. همچنین در صورت نیاز می‌تواند تصاویر را به صورت الکترونیکی برای دندانپزشک دیگری ارسال کند. نکته مهم اینجاست که بیمار در تصویربرداری دیجیتال اشعه کمتری نسبت به رادیوگرافی‌های معمولی دریافت می‌کند.

آمادگی‌ های لازم برای انجام رادیولوژی دندان

این تصویربرداری به هیچ نوع آمادگی خاصی نیاز ندارد. تنها کاری که باید انجام شود، مسواک زدن قبل از مراجعه به بخش تصویربرداری است. انواع تصویربرداری دندانی با اشعه ایکس به‌طور کلی به دسته تصویربرداری‌های داخل دهانی و تصویربرداری‌های خارج دهانی تقسیم می‌شود. عکس‌های داخل دهانی رایج‎ترین نوع تصویربرداری اشعه ایکس هستند که هرکدام جنبه‌های مختلفی از دندان را نشان می‌دهند. تصویربرداری خارج دهانی نیز برای تشخیص مشکلات دندانی فک و جمجمه به کار می‌روند.

عوارض رادیولوژی دندان

با اینکه در تصویربرداری دندان از اشعه ایکس استفاده می‌شود؛ اما میزان آن به‌قدری کم است که برای کودکان و بزرگسالان، ایمن محسوب می‌شود. در صورتی که دندانپزشک شما از تصویربرداری دیجیتال به جای فیلم‌های معمولی استفاده کند، خطرات ناشی از پرتوگیری کاهش بیشتری می‌یابد.

باید به این نکته توجه کرد که بارداری یک شرایط استثنا است. زنان باردار یا زنانی که احتمال بارداری در آنها وجود دارد، باید از دریافت هرگونه اشعه ایکس خودداری کنند؛ زیرا این پرتوگیری برای رشد جنین ایمن نیست.

---

آدرس مطب : تهران ، یوسف آباد ، خیابان فتحی شقاقی ، بین چهلستون و بیستون ، راديولوژي و سونوگرافي شقایق
تلفن : 88553155 - 021

آدرس مطب 2 : تهران ، ونک ، خیابان ملاصدرا ، خیابان پردیس ، پلاک ۱۵ ، واحد ۱۲ ، طبقه چهارم ، رادیولوژی و سونوگرافی پردیس ونک
تلفن : 88782900 - 021 | 88203875 - 021

• رادیولوژی دندان چیست و چگونه انجام می شود؟
  تاریخ انتشار : 1400-01-05تاریخ بروز رسانی : 1404-07-29


• همه چیز درباره رادیوگرافی دندانپزشکی
  تاریخ انتشار : 1395-10-03تاریخ بروز رسانی : 1404-03-01


• سفالومتری یا سفالوگرام چیست ؟
  تاریخ انتشار : 1395-10-09تاریخ بروز رسانی : 1402-07-29


• رادیوگرافی پری اپیکال یا تک دندان چیست؟
  تاریخ انتشار : 1400-01-31تاریخ بروز رسانی : 1404-03-01


• کاربرد رادیوگرافی بایت وینگ و چگونگی انجام آن
  تاریخ انتشار : 1400-03-17تاریخ بروز رسانی : 1404-03-03


• انواع روش های رادیولوژی تک دندان
  تاریخ انتشار : 1400-03-23تاریخ بروز رسانی : 1404-03-05


• رادیوگرافی تک دندان یا پری اپیکال
  تاریخ انتشار : 1400-04-09تاریخ بروز رسانی : 1402-07-30


• مراحل انجام رادیوگرافی بایت وینگ
  تاریخ انتشار : 1400-04-11تاریخ بروز رسانی : 1404-03-05


• انواع رادیوگرافی دندان
  تاریخ انتشار : 1400-08-11تاریخ بروز رسانی : 1402-05-07


• آیا تشخیص آبسه دندان با رادیولوژی امکان پذیر است؟
  تاریخ انتشار : 1400-09-30تاریخ بروز رسانی : 1402-05-08


• عکس رنگی دندان برای ارتودنسی
  تاریخ انتشار : 1400-10-06تاریخ بروز رسانی : 1404-03-05


• عکس پانورامیک دندان چه کاربردی دارد؟
  تاریخ انتشار : 1400-10-22تاریخ بروز رسانی : 1404-03-05


• رادیولوژی تخصصی فک، دهان و صورت در تهران
  تاریخ انتشار : 1401-10-10تاریخ بروز رسانی : 1402-05-13


• رادیوگرافی برای تشخیص آبسه دندان
  تاریخ انتشار : 1402-05-07تاریخ بروز رسانی : 1402-05-21


• مزايای سفالومتری ديجيتالی در مقابل سفالومتری فيلمی
  تاریخ انتشار : 1402-06-12تاریخ بروز رسانی : 1404-03-01

حسن عموزاده [ 1402-05-03 ]
رادیولوژی دهان و دندان و فواید و کاربردهای آن را در این مقاله به دقت مطالعه کردم خیل دقیق و کامل توضیح داده بودید سپاس از زحمات شما

نام و فامیل :
تلفن :
ایمیل :
متن پیـام :