کاربرد و انواع سونوگرافی

سونوگرافی یا تصویربرداری اولتراسوند، یک روش تصویربرداری ایمن و بدون درد از اندام‌های بدن است. در این روش از امواج صوتی استفاده می‌شود که برای بدن ضرری ندارد. امواج صوتی استفاده شده در سونوگرافی، همان صوت با فرکانس بالا هستند که توسط گوش انسان قابل شنیدن نیستند. امواج صوتی با برخورد با موانع منعکس می‌شوند و از همین ویژگی در تولید تصویر سونوگرافی استفاده می‌شود. اندام‌های بدن از بافت‌های مختلفی تشکیل شده است، به عنوان مثال ماهیت بافت استخوان با بافت عضلات متفاوت هستند. زمانی‌که امواج صوتی وارد بدن می‌شوند، با برخورد به هر اندام و بافت مختلف، از آن عبور می‌کنند، جذب یا منعکس می‌شوند به همین دلیل کنتراست بین اندام‌های مختلف به وجود می‌آید.

کاربرد سونوگرافی

این روش تشخیصی به دلایل بسیاری از جمله موارد زیر استفاده می‌شود:

• بررسی رحم و تخمدان‌ها در دوران بارداری و در نظر گرفتن سلامت کودک در حال رشد
• تشخیص بیماری‌های کیسه صفرا
• ارزیابی جریان خون
• راهنمایی پزشک جهت هدایت سوزن برای انجام بیوپسی یا درمان تومور
• معاینه توده در سینه
• بررسی غده تیروئید
• تشخیص مشکلات دستگاه تناسلی و پروستات
• ارزیابی التهاب مفاصل (سینوویت)
• ارزیابی بیماری‌های متابولیک استخوان

چگونگی انجام سونوگرافی

برای انجام سونوگرافی بیمار بر روی تخت دراز كشیده و پزشك متخصص سونولوژیست، ژل خاصی را بر روی پوست بیمار در محل مورد بررسی قرار می‌دهد. سپس یك دستگاه كوچك را كه با سیمی به دستگاه مركزی سونوگرافی متصل است بر روی پوست قرار می‌دهد. ژل اجازه می‌دهد كه امواج فراصوتی راحت‌تر و به شكل یکنواخت‌تری به درون بدن نفوذ كنند. پزشك دستگاه را بر روی پوست حركت می‌دهد تا قسمت‌های مختلف درون بدن را از زوایای مختلف ببیند. این تصاویر بر روی مانیتور مركزی دستگاه دیده می‌شوند.

معمولاً نتیجه سونوگرافی بلافاصله بعد از انجام آن به توسط پزشك متخصص تصویربرداری نوشته شده و همراه با پرینت یا چاپ بعضی تصاویر سونوگرافی به بیمار داده می‌شود تا به پزشك معالج خود ارائه دهد.

انواع سونوگرافی

اساساً هفت روش متفاوت وجود دارد؛ اما روند اصلی یکسان است. انواع مختلف روش‌ها عبارتند از:

۱- سونوگرافی ترانس واژینال: جهت تولید تصاویر سونوگرافی در داخل واژن مورد استفاده قرار می‌گیرند که ترانس واژینال اغلب در دوران اولیه بارداری استفاده می‌شود.
۲- سونوگرافی معمولی: معاینه‌ای که از یک مبدل استفاده می‌شود و در نواحی مختلف بدن مانند شکم برای تولید تصاویر دو بعدی از جنین در حال رشد صورت می‌گیرد.
۳- سونوگرافی تخصصی: این معاینه شبیه سونوگرافی معمولی است؛ اما این نوع معاینه یک مشکل مشکوک را هدف قرار می‌دهد و از تجهیزات پیچیده‌تر استفاده می‌شود.
۴- تصویربرداری رنگی یا کالر داپلر: این روش تصویربرداری تغییرات جزئی در فرکانس امواج فراصوتی را اندازه‌گیری می‌کند؛ زیرا آنها از اجسام متحرک مانند سلول‌های خونی تصویربرداری می‌کنند.
۵- سونوگرافی سه بعدی: با استفاده از prob های مخصوص از قبل طراحی شده و نرم‌افزارهای تخصصی برای تولید تصاویر سه‌بعدی از جنین در حال رشد است.
۶- سونوگرافی ۴ بعدی یا ۳ بعدی داینامیک: با استفاده از اسکنرهای مخصوص طراحی شده و به عنوان مثال برای نگاه کردن به صورت و حرکات کودک قبل از زایمان استفاده می‌شود.
۷- اکوکاردیوگرافی جنینی: استفاده از امواج اولتراسوند برای ارزیابی آناتومی و عملکرد قلب کودک است. این گزارش برای کمک به ارزیابی مشکلات نقص قلب مادرزادی مورد استفاده قرار می‌گیرد.

مزایا و معایب سونوگرافی

• سونوگرافی یک روش ایمن و بدون درد برای انجام تصویربرداری از بدن است. تصویربرداری در این روش به کمک امواج صوتی انجام می‌شود که برای بدن ضرری ندارد؛ در نتیجه زنان باردار بدون نگرانی می‌توانند سونوگرافی انجام دهند.
• در سونوگرافی، تصویر به صورت لحظه‌‎ای نمایش داده می‌شود. این یک مزیت بزرگ سونوگرافی نسبت به دیگر روش‌های تصویربرداری است. به کمک تصاویر لحظه‌ای می‌توان به راحتی نمونه‌برداری انجام داد.
• سونوگرافی در کنار مزایای متعدد، معایبی نیز دارد. سونوگرافی نمی‌تواند تصاویر بافت‌های متراکم یا گازی را به خوبی نمایش دهد. به عنوان مثال به کمک سونوگرافی نمی‌توان تصاویر مناسبی از استخوان یا روده پر از هوا دریافت کرد.

عوارض سونوگرافی

سونوگرافی را می‌توان عکس‌برداری بدون درد با استفاده از امواج فراصوت تعریف کرد که ممکن است این امواج، آسیب‌زننده به نظر برسند. در واقع سونوگرافی به طور کامل روی پوست انجام می‌شود و به اعضای داخلی بدن نمی‌رسد.

درباره این موضوع مطالب بیشتری بخوانید

• سونوگرافی داپلر عروق
  تاریخ انتشار : 1396-08-13تاریخ بروز رسانی : 1400-06-29


• مركز سونوگرافى و راديولوژى شقايق
  تاریخ انتشار : 1398-10-30تاریخ بروز رسانی : 1400-06-29


• آمادگی قبل از انجام سونوگرافی
  تاریخ انتشار : 1399-12-22تاریخ بروز رسانی : 1400-06-29


• سونوگرافی شکم چه کاربردی دارد؟
  تاریخ انتشار : 1400-03-10تاریخ بروز رسانی : 1400-06-29


• علت انجام سونوگرافی کالر داپلر
  تاریخ انتشار : 1399-12-16تاریخ بروز رسانی : 1400-06-29


• نکات مهم سونوگرافی شکم و لگن
  تاریخ انتشار : 1396-03-27تاریخ بروز رسانی : 1400-06-29


• نوع فعالیت مراکز رادیولوژی سونوگرافى
  تاریخ انتشار : 1395-08-21تاریخ بروز رسانی : 1400-06-29


• اقدامات لازم پیش از تصویر برداری چیست؟
  تاریخ انتشار : 1395-09-02تاریخ بروز رسانی : 1400-06-29


• تفاوت سونوگرافی داپلر با سونوگرافی معمولی
  تاریخ انتشار : 1399-12-21تاریخ بروز رسانی : 1400-06-29


• اهمیت دقیق بودن سونوگرافی
  تاریخ انتشار : 1395-09-03تاریخ بروز رسانی : 1400-06-29


• سونوگرافی NT چیست؟
  تاریخ انتشار : 1395-09-08تاریخ بروز رسانی : 1400-06-29


• سونوگرافی بارداری هفته های چهارم تا هشتم
  تاریخ انتشار : 1395-09-08تاریخ بروز رسانی : 1400-06-29


• سونوگرافی تعیین جنسیت جنین
  تاریخ انتشار : 1395-09-08تاریخ بروز رسانی : 1400-06-29


• سونوگرافی آنومالی چگونه انجام می شود ؟
  تاریخ انتشار : 1395-09-09تاریخ بروز رسانی : 1400-06-29


• کبد چرب چگونه تشخیص داده می‌شود
  تاریخ انتشار : 1395-09-11تاریخ بروز رسانی : 1400-06-29


• واریکوسل و سونوگرافی بیضه ها
  تاریخ انتشار : 1395-09-12تاریخ بروز رسانی : 1400-06-29


• سونوگرافی لگن برای تشخیص کیست تخمدان
  تاریخ انتشار : 1395-09-18تاریخ بروز رسانی : 1400-06-29


• جفت اکرتا چیست و چگونه درمان میشود؟
  تاریخ انتشار : 1395-09-29تاریخ بروز رسانی : 1400-06-29


• تجهیزات کلینیک شقایق
  تاریخ انتشار : 1395-10-03تاریخ بروز رسانی : 1400-07-08


• سونوگرافی لگن برای بررسی رحم و تخمدان ها
  تاریخ انتشار : 1395-10-10تاریخ بروز رسانی : 1400-06-29

نظرات کاربران درباره این مطلب :