رادیوگرافی پانورکس؛ همه آنچه باید بدانید

رادیوگرافی پانورکس یکی از پیشرفته‌ترین و مهم‌ترین روش‌های تصویربرداری در دندان‌پزشکی است که تصویری جامع از دندان‌ها، فک‌ها و ساختارهای اطراف آن‌ها ارائه می‌دهد. این تکنیک، با توانایی نمایش دندان‌ها در یک نمای کامل و بدون نیاز به چندین عکس جداگانه، به دندان‌پزشکان کمک می‌کند تا مشکلات مختلف دندانی، فکی و حتی ساختارهای اطراف دهان را شناسایی کرده و درمان‌های دقیق‌تری ارائه دهند. از تشخیص پوسیدگی‌ها و مشکلات فکی گرفته تا ارزیابی قبل از درمان‌های ارتودنسی و جراحی، رادیوگرافی پانورکس نقش کلیدی در برنامه‌ریزی درمانی ایفا می‌کند. در این مقاله به بررسی کامل رادیوگرافی پانورکس پرداخته و در انتها به موضوعاتی مانند هزینه رادیوگرافی پانورکس و تفاوت پانورکس با OPG خواهیم پرداخت.

رادیوگرافی پانورکس چیست؟

رادیوگرافی پانورکس، که به آن پانورامیک هم گفته می‌شود، یک روش تصویربرداری است که تصویر کلی از تمام دندان‌ها، فک‌ها و ساختارهای اطراف آن‌ها در یک تصویر واحد ارائه می‌دهد. این نوع رادیوگرافی به دندانپزشکان و پزشکان این امکان را می‌دهد تا مشکلات مختلفی مانند دندان‌های نهفته، بیماری‌های لثه، کیست‌ها و تومورها را به راحتی شناسایی کنند. رادیوگرافی پانورکس به دلیل امکان مشاهده بخش‌های زیادی از فک در یک تصویر، یکی از روش‌های غیرتهاجمی و موثر در تشخیص مشکلات دندان و فک است.

رادیوگرافی پانورامیک چیست؟

رادیوگرافی پانورامیک همان رادیوگرافی پانورکس است و همانطور که از نامش پیداست، تصویری از پانوراما یا نمای کامل فک و دندان‌ها به دست می‌دهد. این نوع تصویربرداری برای بررسی سلامت دندان‌ها، استخوان‌های فک و مشکلات احتمالی مانند شکستگی، عفونت، تومور، یا مشکلات مفصل فک استفاده می‌شود. رادیوگرافی پانورامیک به ویژه برای برنامه‌ریزی درمان‌های ارتودنسی و قبل از جراحی‌های دندان مفید است.

اجزای دستگاه پانورکس

این دستگاه شامل یک بازوی افقی که منبع ایکس ری بوده و یک محفظه که حاوی فیلم می باشد که در مقابل یکدیگر قرار می گیرند. جمجمه ی بیمار ما بین این منبع ایکس ری و محفظه قرار می گیرد و تصویربرداری شروع می شود. این دستگاه علاوه بر دندان، آرواره ها و فک انسان را نیز پوشش می دهد. این دستگاه حرکت چرخشی دارد و در یک مسیر مشخص حرکت نموده و به تهیه رادیوگرافی از دهان و دندان می پردازد. دستگاه پانورکس دقت بالایی در تصویربرداری داشته و به پزشک جهت تشخیص بیماری کمک می‌نماید. حسگرهای این دستگاه از نوع حسگرهای دستگاه های سی تی اسکن می باشد.

مزایای رادیولوژی پانورکس

• پوشش کامل دندان‌ها و استخوان صورت
• دوز پایین تابش اشعه به بیمار
• راحتی انجام پروسه بر روی بیمار (قرار نگرفتن هیچگونه فیلمی در دهان بیمار)
• توانایی استفاده از آن در بیمارانی که نمی‌توانند دهان خود را باز کنند به طور مثال در اثر trismus
• نیاز به مدت زمان بسیار کوتاه برای ثبت تصاویر
• راحتی ذخیره سازی اطلاعات نسبت به روش‌های سنتی

نکته مهم آنکه در هنگام استفاده از این دستگاه بیمار باید یک دندان گیر پلاستیکی را گاز بگیرد بطوری که همه دندانها نمایان شود سپس دستگاه دور سر او چرخیده و اشعه ایکس ری به مدت مشخصی می تابد. درکل کمتر از یک دقیقه این فرآیند زمان می برد. دستگاه پانورکس کمک زیادی به پزشک جهت تشخیص دقیق بیماری می دهد و باعث می شود دندان پزشک محل دقیق پوسیدگی را مشخص و مانع از پیشروی آن گردد.

از دیگر امکانات تخصصی دستگاه میتوان به موارد زیر اشاره کرد :

تصویری که با دستگاه پانورکس معمولی گرفته می شود معمولا جهت دیدن یک نمای کلی از هر دو فک و تعداد دندانها و ریشه های نهفته در فک می باشد اما در دستگاههای پانورکس دیجیتال وضوح تصویر با بزرگنمایی به قدری بالاست که همانند گرافی پری اپیکال ( تک دندان ) طول ریشه تمامی تک دندانها را به وضوح مشاهده کرد و با این مفهوم که میتوان از کلیه دندانها با یکبار تاباندن اشعه گرافی پری اپیکال ( تک دندان ) تهیه نمود.
از دیگر قابلیت های تخصصی، اندازه گیری دقیق پوسیدگی هر دندان برای درمانهای ترمیم و عصب کشی است.
همچنین طول ریشه نیز در درمانهای ایمپلنت و ارتودنسی حائز اهمیت است که با استفاده از این دستگاه قابلیت اندازه گیری و مشاهده آنلاین توسط پزشک معالج وجود دارد.

کاربرد رادیولوژی پانورکس

• تشخیص دندان‌های عقل پنهان و برنامه‌ریزی جراحی شایع‌ترین مورد استفاده از این دستگاه مشخص نمودن دندان عقل و آسیب آن به فک
• تشخیص نبود استخوان پریودنتال و درگیری پری اپیکال
• ردیابی منشاء درد دندان
• ارزیابی‌های لازم برای قرارگیری ایمپلنت دندانی
• ارزیابی ارتودنسی، قبل و بعد از اعمال آن
• تشخیص ناهنجاری های پیشرفته مانند کروبوبیسم، دیسپلازی cleido cranial
• سرطان مرتبط با فک
• اختلالات TMJ و anlylosis
• تشخیص osteosarcom ،ameloblastoma، renal osteodystrophy موثر بر فک‌ها و hypophosphatemia
• تشخیص و ارزیابی قبل و بعد از جراحی ناهنجاری‌های دهان و فک و صورت برای مثال شکستگی‌های dentoalveolar و فک پایین
• سنگ‌های غدد بزاقی (Sialolithiasis)
• سایر تشخیص‌ها و نیازهای درمانی

هزینه رادیوگرافی پانورکس

هزینه رادیوگرافی پانورکس می‌تواند بسته به چندین عامل متفاوت باشد، از جمله موقعیت جغرافیایی، تجهیزات استفاده شده، و تخصص کلینیک یا دندان‌پزشک. همچنین، ممکن است بیمه‌ها بخشی از هزینه‌ها را پوشش دهند. به‌طور کلی، برای اطلاع دقیق‌تر از هزینه‌ها، توصیه می‌شود با کلینیک یا دندان‌پزشک خود تماس بگیرید تا هزینه مربوط به منطقه و خدمات ارائه‌شده را دریافت کنید.

فرق پانورکس با OPG

پانورکس و OPG در واقع به یک نوع رادیوگرافی اشاره دارند که تصویر کلی از دندان‌ها و فک‌ها را ارائه می‌دهند. تفاوت اصلی این دو در نام‌گذاری است. در حقیقت، "OPG" مخفف "Orthopantomogram" است که به همان رادیوگرافی پانورامیک گفته می‌شود. در نتیجه، هیچ تفاوت فنی یا عملکردی بین پانورکس و OPG وجود ندارد و تنها اصطلاحات متفاوتی برای اشاره به یک روش تصویربرداری مشابه هستند.

پانورکس و سفالومتری چیست؟

پانورکس و سفالومتری هر دو روش‌های تصویربرداری در دندانپزشکی و ارتودنسی هستند که برای بررسی وضعیت استخوان‌ها، دندان‌ها و مفاصل فکی مورد استفاده قرار می‌گیرند. پانورکس یا رادیوگرافی پانورامیک تصویری وسیع از دندان‌ها، فک‌ها و ساختارهای اطراف آن‌ها ارائه می‌دهد که می‌تواند مشکلات مختلفی مانند دررفتگی مفصل فک، دندان‌های نهفته، یا بیماری‌های دهان و دندان را شناسایی کند.

سفالومتری یک نوع خاص از رادیوگرافی است که برای بررسی وضعیت استخوان‌های صورت و اندازه‌گیری دقیق نسبت‌ها در استخوان‌ها و دندان‌ها به کار می‌رود. این روش به خصوص در برنامه‌ریزی درمان‌های ارتودنسی و جراحی‌های فک بسیار کاربرد دارد. در واقع، سفالومتری بیشتر برای ارزیابی موقعیت فک‌ها نسبت به یکدیگر و نسبت آن‌ها با سایر قسمت‌های صورت استفاده می‌شود.

توموگرافی پانورامیک OPG چیست؟

توموگرافی پانورامیک OPG (Orthopantomogram) یک نوع پیشرفته از رادیوگرافی پانورامیک است که تصاویری از دندان‌ها، فک‌ها و سایر ساختارهای اطراف آن‌ها در یک نمای دو بعدی ایجاد می‌کند. تفاوت اصلی OPG با رادیوگرافی پانورامیک معمولی در دقت بالاتر و توانایی آن در شبیه‌سازی تصویر سه بعدی از ساختارهای دندان و فک است. این روش بیشتر در تشخیص بیماری‌ها و مشکلات دندان و فک استفاده می‌شود و به دندانپزشکان کمک می‌کند تا اطلاعات دقیق‌تری برای درمان‌های تخصصی مانند ایمپلنت‌ها، درمان‌های ارتودنسی و جراحی‌های فک به دست آورند.

---

آدرس مطب : تهران ، یوسف آباد ، خیابان فتحی شقاقی ، بین چهلستون و بیستون ، راديولوژي و سونوگرافي شقایق
تلفن : 88553155 - 021

آدرس مطب 2 : تهران ، ونک ، خیابان ملاصدرا ، خیابان پردیس ، پلاک ۱۵ ، واحد ۱۲ ، طبقه چهارم ، رادیولوژی و سونوگرافی پردیس ونک
تلفن : 88782900 - 021 | 88203875 - 021

• رادیوگرافی پانورامیک یا پانورکس دیجیتال چیست؟
  تاریخ انتشار : 1395-10-03تاریخ بروز رسانی : 1402-07-29

احمد دهکردی [ 1402-05-01 ]
کاربرد رادیولوژی پانورکس خوب بود مابقی مطالب داخل سایت جهت رادیولوژی دندان هم خیلی مفید بود سپاس

نام و فامیل :
تلفن :
ایمیل :
متن پیـام :