کاربرد تصویربرداری با اشعه ایکس یا رادیوگرافی

کاربرد اشعه ایکس در بهداشت و علم پزشکی برای تشخیص، درمان و پیشگیری از بیماری می‌باشد. این اشعه نوعی تابش الکترومغناطیسی است که قابلیت عبور از استخوان‌های بدن را ندارد؛ اما به راحتی از پوست و گوشت انسان عبور می‌کند. همین خاصیت موجب استفاده‌ ی گسترده از آن در پزشکی و در بیمارستان‌ها شده است. عبور آن از بافت‌های نرم امکان عکس برداری از اندام‌های درونی بدن را فراهم کرده است. به همین دلیل از آن برای عکس برداری از استخوان‌ها، روده و معده و سایر اندام‌های درونی استفاده می‌کنند. اشعه ایکس قادر به عبور از استخوان‌ها نیست و در نتیجه استخوان‌ها به صورت روشن دیده می‌شوند. به طور کلی در رادیوگرافی، بافت نرم به رنگ تیره و بافت سخت به رنگ روشن دیده می‌شود. با کمک عکس‌های بدست آمده به طور مثال می‌توان محل دقیق شکستگی استخوان و میزان آن و همچنین آسیب یا عفونت یا قرارگیری اجسام خارجی در بافت نرم را تعیین کرد.

کاربرد رادیوگرافی

رادیوگرافی می تواند اختلالات مختلفی را تشخیص دهد که شامل موارد زیر می باشند:

• تغییرات در شکل ستون فقرات که در آن رادیولوژی می‌تواند به طور دقیق تعداد درجه انحنا را مشخص کند.
• لغزش مهره کمر یا ستون فقرات مانند اسپیدیلولیستزیس و آرتروز
• عکس از ریه که در واقع شناسنامه سلامت فرد است.
• عکس های رنگی با کنتراست از مری، معده، کلیه و…
• بررسی های ساده و سریع از شکم، مری، معده، روده، کلیه ها، لوزه سوم، سنگ های کلیه و…
• تشخیص شکستگی ها که از بهترین روشهای تشخیصی است.
• عکس های رنگی با کنتراست
• تشخیص آسیب یا عفونت یا قرارگیری اجسام خارجی در بافت نرم

مزایای رادیوگرافی

• هیچگونه پرتویی در بدن بیمار پس از معاینه با اشعه X باقی نمی ماند.
• اشعه X معمولاً هیچ عارضه جانبی در محدوده تشخیصی معمولی ندارد.
• از آنجا که تصویربرداری با اشعه X سریع و آسان است. به ویژه در تشخیص و درمان اضطراری، مفید می باشد.
• تجهیزات اشعه X نسبتاً ارزان است و در اتاق های اورژانس، مطب پزشک، مراکز مراقبت سرپایی، آسایشگاه ها و سایر مناطق وجود دارد و این موضوع کار را برای بیماران و پزشکان راحت می کند.

تشخیص شکستگی استخوان

تشخیص شکستگی استخوان با رادیوگرافی یکی از دقیق ترین و رایج ترین روش هایی است که به پزشک کمک می نماید تا بتواند دقیق تر استخوان ها را مورد بررسی قرار دهد. معمولاً شکستگی استخوان ها با علائم مشخصی همراه می باشند که از مهم ترین آنها می توان به دردهای ناگهانی، دردهای شدید هنگام فعالیت و حرکت، حساسیت استخوان ها نسبت به سرما و گرما، ناتوانی در حرکت و همچنین تورم و کبودی اشاره نمود. معمولاً در صورت بروز هر کدام از این علائم، پزشک درخواست رادیوگرافی می نماید. در طول رادیوگرافی چندین عکس از جهات مختلف تهیه می شود تا در صورت شکستگی پزشک بتواند آن را به طور دقیق ارزیابی نماید. در تصاویر رادیوگرافی قسمت هایی که دچار شکستگی باشند، معمولاً تیره تر از سایر قسمت ها دیده می شوند. همچنین در برخی از مواقع ممکن است پزشک بخواهد از قسمت های سالم استخوان ها نیز عکسبرداری شود تا تصاویر را با یکدیگر مقایسه نماید. از طرفی با توجه به درخواست پزشک، ممکن است در طول رادیوگرافی از تزریق ماده حاجب به مفصل استفاده شود. این ماده می تواند تصاویر دقیق تری را در اختیار پزشک قرار دهد. البته دقت و مهارت قرار دادن سوزن هنگام تزریق ماده حاجب نیز از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. تصویربرداری رادیوگرافی از استخوان ها معمولاً حدود 10 دقیقه زمان می برد و نتایج آن بلافاصله پس از تصویربرداری آماده می شود.

تشخیص آسیب یا عفونت یا قرارگیری اجسام خارجی در بافت نرم

بدن ما از بافت های مختلفی تشکیل شده که ناحیه عضلانی بدن (تاندون ها، رباط ها، عصب ها و عروق خونی) شامل بافت های نرم بدن می شوند. این بافت ها بسیار مهم بوده و نقش مؤثری در عملکرد نواحی مختلف بدن دارند. چنانچه یکی از این بافت در هر کدام از نقاط بدن دچار آسیب شوند، با توجه به شدت آسیب، فرد دچار ناراحتی هایی شده و در فعالیت های او اختلالاتی ایجاد می شود. آزمایشات تشخیصی مانند رادیوگرافی زمانی انجام می شوند که پزشک نتواند به درستی نوع جزئیات آسیب را تشخیص دهد و نیاز به بررسی بیشتر و واضح تری داشته باشد. رادیولوژیست از شخص میخواهد تا روی تخت دستگاه رادیولوژی دراز بکشد یا بنشیند و یا حتی گاهی نیاز است در کنار دستگاه بایستد و در طول مدت عکس‌برداری حالت‌های بدن خود را تغییر دهد و عملیات عکس‌برداری از اعضای داخلی بدن آن انجام پذیرد. هرگونه حرکتی در هنگام عکس‌برداری می‌تواند از کیفیت آن بکاهد، بنابراین بهتر است در حین اجرای فرایند عکس‌برداری به روش رادیولوژی در جای خود ثابت و بی‌حرکت بمانید. پس از ثبت یک تصویر مناسب رادیولوژی، دستگاه را خاموش کرده و عملیات رادیوگرافی به پایان می‌رسد.

اقدامات قبل از انجام رادیوگرافی

• قبل از انجام آزمون رادیوگرافی، بیمار باید تمام اشیاء فلزی همراه خود را تعویض کند.
• رادیوگرافی با اشعه ایکس برای زنان باردار ممنوع است؛ اما گاهی اوقات با نظر پزشک انجام می‌گیرد.

عوارض رادیوگرافی

امواج یونیزه شده قدرت نفوذ و تخریب بالایی دارند که تابش مداوم و مکرر آن منجر به تخریب بافت‌های سلولی می‌گردد، بنابراین عایق‌بندی کامل محل و استفاده از محافظ‌های سربی برای افراد الزامی است. رادیوگرافی با اشعه در ارتباط است لذا برای زنان باردار خطرناک است و می‌تواند منجر به بروز ناهنجاری‌های جنین شود.

درباره این موضوع مطالب بیشتری بخوانید

• مركز سونوگرافى و راديولوژى شقايق
  تاریخ انتشار : 1398-10-30تاریخ بروز رسانی : 1400-06-29


• بررسی کوتاهی اندام تحتانی با رادیوگرافی اسكنوگرام
  تاریخ انتشار : 1399-12-18تاریخ بروز رسانی : 1401-03-21


• اقدامات لازم پیش از تصویر برداری چیست؟
  تاریخ انتشار : 1395-09-02تاریخ بروز رسانی : 1400-06-29


• تجهیزات کلینیک شقایق
  تاریخ انتشار : 1395-10-03تاریخ بروز رسانی : 1400-07-08


• بهترين و دقيق ترين مركز راديولوژى و سونوگرافى خوب در تهران
  تاریخ انتشار : 1396-08-19تاریخ بروز رسانی : 1400-06-29


• راديولوژى و سونوگرافى يوسف آباد تهران
  تاریخ انتشار : 1396-08-24تاریخ بروز رسانی : 1400-06-29


• آیا عکسبرداری به روش OPG خطری هم دارد ؟
  تاریخ انتشار : 1399-12-13تاریخ بروز رسانی : 1400-06-29


• رادیوگرافی alignment view در چه شرایطی انجام میشود؟
  تاریخ انتشار : 1400-03-12تاریخ بروز رسانی : 1401-03-21


• کاربرد رادیوگرافی بایت وینگ و چگونگی انجام آن
  تاریخ انتشار : 1400-03-17تاریخ بروز رسانی : 1400-06-29


• تشخیص بیماری اسکولیوزیس با رادیوگرافی
  تاریخ انتشار : 1400-03-28تاریخ بروز رسانی : 1401-03-21


• علت کوتاهی اندام تحتانی و پاها و روش تشخیص آن
  تاریخ انتشار : 1400-04-03تاریخ بروز رسانی : 1401-03-21


• مزایای رادیوگرافی معمولی و دیجیتال
  تاریخ انتشار : 1400-04-05تاریخ بروز رسانی : 1401-03-21


• چگونگی انجام پرتونگاری پانورامیک
  تاریخ انتشار : 1400-04-07تاریخ بروز رسانی : 1401-03-21


• آیا رادیوگرافی و رادیولوژی با هم تفاوت دارند؟
  تاریخ انتشار : 1400-04-18تاریخ بروز رسانی : 1401-03-21


• تفاوت عکس رنگی و سی تی اسکن
  تاریخ انتشار : 1400-10-13تاریخ بروز رسانی : 1401-03-21


• کاربرد رادیوگرافی قفسه سینه (chest x-ray)
  تاریخ انتشار : 1401-01-19تاریخ بروز رسانی : 1401-03-21


• کاربرد رادیوگرافی جمجمه
  تاریخ انتشار : 1401-01-31تاریخ بروز رسانی : 1401-03-21


• رادیوگرافی قفسه سینه برای تشخیص شکستگی دنده
  تاریخ انتشار : 1401-05-31تاریخ بروز رسانی : 1401-06-02


• همه چیز درباره رادیوگرافی سفالومتری
  تاریخ انتشار : 1401-10-19تاریخ بروز رسانی : 1401-10-30

نظرات کاربران درباره این مطلب :