رادیوگرافی دستگاه گوارش تحتانی

رادیوگرافی با اشعه ایکس، روشی ساده و ارزان و بدون درد پزشکی است که می توان به‌وسیله آن بیماری ها را تشخیص داد. در این شیوه بدن و اندام مورد نظر در معرض اشعه X قرار گرفته و تصاویر از آن بخش ها تهیه می شوند. این روش را می توان اولین و متداولترین روش عکسبرداری پزشکی دانست. رادیوگرافی دستگاه گوارش تحتانی که به آن باریم انما نیز گفته می شود روشی است که برای عکسبرداری از روده بزرگ به کار می رود. این روش به بررسی کولون صعودی (راست)، کولون عرضی، کولون نزولی (چپ) سیگموئید و رکتوم کمک می کند. ممکن است آپاندیس و بخش انتهایی روده کوچک نیز بررسی شوند.

باریم انوما، آزمایشی همراه با اشعه ایکس است که تغییرات و ناهنجاری‌های روده بزرگ (کولون) را نشان می‌دهد. همچنین به این روش اشعه ایکس کولون نیز می‌گویند. در انوما، مایعی را به‌وسیله یک لوله کوچک به داخل روده، تزریق می‌کنند. این مایع، حاوی فلزی بنام باریم است که سطح روده بزرگ را می‌پوشاند. معمولاً اشعه ایکس، تصویر غیر واضحی از بافت‌های نرم نشان می‌دهد؛ اما باریم، باعث ایجاد یک تصویر نسبتاً روشن در بدن می‌شود. در طی آزمایش باریم انوما، ممکن است هوایی به روده بزرگ وارد کنند. این هوا روده بزرگ را متسع می‌کند و کیفیت تصاویر را بهبود می‌بخشد.

علل انجام رادیوگرافی دستگاه گوارش تحتانی

پزشک متخصص گوارش، ممکن است تست باریم انوما را برای تعیین علت نشانه‌ها و علائمی چون موارد زیر توصیه کند:

• درد شکمی
• خونریزی رکتوم
• اسهال مزمن
• تغییر در عادات روده
• کاهش وزن بدون دلیل
• یبوست مداوم

آزمایش باریم انوما این امکان را به پزشک می‌دهد تا شرایط زیر را شناسایی کند:

• توده‌های غیر عادی (پولیپ ها)
• بیماری التهابی روده

اقدامات قبل از انجام باریم انما

• قبل از تنقیه باریم به شما گفته می‌شود که روده بزرگ خود را تخلیه کنید. هرگونه مواد باقیمانده در روده بزرگ، تصاویر اشعه ایکس را غیر واضح می‌کند و یا با ناهنجاری‌ها اشتباه گرفته می‌شود.
• رژیم غذایی خاص یک روز قبل از آزمایش: نباید روز قبل از آزمایش غذایی بخورید و تنها نوشیدنی‌های خالص مثل آب، چای، قهوه بدون شیر و خامه، عصاره گوشت یا نوشیدنی‌های گازدار مصرف کنید.
• شب قبل آزمایش نباید چیزی بخورید و بنوشید.
• مصرف ملین در شب قبل از آزمایش: ملین، به صورت قرص یا شربت به تخلیه روده بزرگ کمک می‌کند.
• استفاده از کیت انوما: در برخی موارد، ممکن است به استفاده از کیت‌های انوما در شب قبل تست یا چند ساعت قبل آن نیاز باشد تا روده از هرگونه موادی پاک شود.
• مشورت با پزشک در مورد داروهای مصرفی: حداقل یک هفته قبل از تست، در مورد داروهای مصرف با پزشک صحبت کنید. احتمال دارد که پزشک مصرف دارو را متوقف کند.

چگونگی انجام باریم انما

1. از شما خواسته می شود روی تخت رادیولوژی به پهلو دراز بکشید.
2. یک لوله نرم و باریک به اندازه چند سانتی متر وارد مقعد شده و تا پایان تست باقی می ماند. باریم از طریق این لوله وارد روده می شود.
3. برای انتشار باریم در طول روده ممکن است از شما خواسته شود کمی حرکت کنید و جابجا شوید و گاهی مقدار هوا وارد روده می کنند تا باریم به قسمتهای بالاتر روده فرستاده شود.
4. چند عکس در وضعیت های مختلف گرفته می شود.

موارد منع انجام رادیوگرافی دستگاه گوارش تحتانی

از آنجایی که پرتوهای مربوط به هر نوعی از اشعه ایکس، ممکن است به جنین در رحم آسیب برساند، معمولاً انجام این آزمون تشخیصی به زنان باردار توصیه نمی شود.

عوارض جانبی رادیوگرافی دستگاه گوارش تحتانی

اگرچه مقدار تابشی که شما دریافت می کنید کم است؛ ولی با این حال اشعه ایکس می تواند باعث ایجاد سرطان شود؛ اما احتمال گرفتن سرطان در مقایسه با اثرات مفیدی که به‌سادگی و با انجام آزمون باریم آنما، پزشک شما بیماری و دلیل مشکل را تشخیص می دهد، ناچیز است. در موارد نادری، باریم انما می تواند عوارض جانبی زیر را ایجاد کند:

1. واکنش آلرژیک به باریم
2. ایجاد انسداد در معده و روده
3. ایجاد التهاب بافت های اطرافی روده بزرگ
4. ایجاد پارگی در دیواره روده بزرگ

درباره این موضوع مطالب بیشتری بخوانید

• تشخیص مشکلات گوارشی با سونوگرافی
  تاریخ انتشار : 1400-06-13تاریخ بروز رسانی : 1401-03-21


• رادیوگرافی دستگاه گوارش فوقانی (Upper GI)
  تاریخ انتشار : 1400-11-30تاریخ بروز رسانی : 1400-12-01

نظرات کاربران درباره این مطلب :