علت کوتاهی اندام تحتانی و پاها و روش تشخیص آن

کوتاه و بلندی پاها وضعیتی است که در آن طول یک پا از دیگری تفاوت دارد و معمولاً باعث کمر درد های مزمن می‌گردد. علائم و شدت این اختلال از فردی به فردی دیگر متفاوت است و بستگی به میزان اختلاف طول دارد. مطالعات نشان می‌دهند که ۶۰ درصدکل افراد دارای این اختلال و همچنین سومین علت در آسیب‌های طولانی مدت در ورزشکاران است. به‌طورکلی این نوع عارضه به دو صورت عملکردی (کاذب) و ساختاری (آناتومی و واقعی) دسته‌بندی می‌شود دسته‌ی سومی هم وجود دارد که آن را اکتسابی یا محیطی می‌گویند که نسبت به دو نوع اول بسیار نادر است.

اختلاف واقعی طول پاها

در اختلاف طول پا‌ها به صورت ساختاری یا واقعی، اختلاف طول بین استخوان‌های اندام تحتانی وجود دارد که طول یک استخوان از دیگری کوتاه‌تر است. کوتاهی اندام تحتانی و پاها به علت بیماری‌ها و مشکلاتی مانند موارد زیر ایجاد می‌شود :

• فلج اطفال
• بیماری‌های مادرزادی مانند نوروفیبروماتوز، استئوکندروم های متعدد ارثی و یا بیماری اولیر
• تروما یا شکستگی‌ها و آسیب‌های صفحه رشد مانند استخوان فمور یا تیبیا شکسته شده در وضعیت نامناسب و کوتاه جوش بخورد،
• عفونت‌های مفصلی
• عفونت استخوان در زمان کودکی که ممکن است موجب اختلاف طول در اندام‌های تحتانی در سنین بالاتر شود.
• کج بودن لگن و انحراف ستون فقرات
• نکروز سرفمور
• بیماری‌های التهابی مانند آرتریت جوانان می‌توانند سرعت رشد اندام را تغییر داده و باعث اختلاف طول اندام‌ها شوند

اختلاف کاذب طول پاها

در اختلاف طول پاها ب ه‌صورت عملکردی یا کاذب، استخوان‌ ها علت این عارضه نبوده بلکه به دلیل وضعیت لگن و عضلات در یک سمت می‌باشد. عدم انعطاف‌پذیری و ضعف عضلات نزدیک کننده ران و همچنین مایل بودن وضعیت لگن ازجمله علل آن است. افرادی که به‌صورت محیطی دچار این اختلال می‌گردند؛ افرادی هستند که به علت ارتفاع سطوحی که پاهای خود را در زمان استراحت یا راه رفتن قرار می‌دهند؛ دچار شده اند.

سطوح شیبدار، ناهموار و موج‌دار از این دسته هستند که باعث اختلاف طول اندام‌ها به‌صورت اکتسابی در طولانی مدت می‌شوند. این وضعیت روی لگن و کمر اثر می‌گذارد و باعث تغییر مرکز ثقل از محل خود شده و بدن این تغییر را به‌صورت حرکت به سمت جلوی لگن در سمت پای کوتاه جبران می‌کند که در نهایت باعث خم شدن زانوی پای بلندتر، خم شدن مچ پا و چرخش به چرخش پاشنه پا در سمت پای کوتاه می‌شود.

علائم هشداردهنده ی اختلاف طول پا

شایع‌ترین علامت همه انواع اختلاف طول اندام‌ها درد مزمن کمر (پشت) می‌ باشد. در کوتاهی پا به‌ صورت ساختاری فرد ممکن است آرتروز زانو و لگن، درد زانو، پلانتارفاشیاتیس (درد پاشنه) و یا درد در ناحیه پنجه پا (متاتارسالژیا) را تجربه کند.
علائم این اختلال فرد به فرد، بسته به نوع، شدت و علت ایجاد این اختلاف طول متفاوت می باشد ولی به‌ طور کل علائم آن را می‌توان به‌صورت زیر خلاصه کرد:

کمردرد
درد لگن، زانو و پا
لنگش با عدم تعادل در حین راه رفتن
احساس خم‌شدگی به یک سمت
خستگی زودهنگام در راه رفتن و فعالیت
دردهای زیاد و مکرر کمر یا درد اندام‌ها بدون هیچ آسیب قبلی
احساس ناراحتی در هنگام خم شدن یا ایستادن برای مدت زیاد

تشخیص کوتاه و بلندی پا

بیمار برای تعیین قرینگی طول پاها، در حالت ایستاده و راه رفته مورد ارزیابی قرار می‌گیرد. اگر درمانگر به وجود اختلاف طول پاها به‌صورت ساختاری شک کند از رادیوگرافی اسکنوگرام استفاده می‌شود. اسکنوگرام یکی از بهترین راه‌های تشخیص محل و شدت اختلاف طول پا‌ها می‌باشد. رادیوگرافی اسکنوگرام، یکی از رادیوگرافی‌های تخصصی می‌باشد که توسط پزشکان ارتوپدی درخواست می‌شود.

این رادیوگرافی در تمامی مراکز تصویربرداری و رادیولوژی قابل انجام نیست. در این نوع رادیوگرافی، در کنار هر یک از استخوان‌های اندام تحتانی خط‌کش‌هایی وجود دارد که به‌طور دقیق طول هرکدام را اندازه‌گیری و گزارش می‌دهد. این روش، اندازه‌گیری دقیقی از استخوان‌ها در اندام تحتانی را گزارش داده و میزان دقیق کوتاهی را مشخص می‌کند.
دلایل انجام رادیوگرافی کوتاه و بلندی پاها

یک پزشک متخصص ارتوپدی می‌تواند از طریق بالین بیمار، طول ظاهری اندام‌های تحتانی و پا بیمار را مقایسه نماید. قبل از انجام عمل جراحی قطعاً نیاز به ارزیابی دقیق طول پاها توسط راديولوژی اسكنوگرام و همچنین بررسی نمای اندام (alignment view ) در اندام‌های تحتانی می‌باشد.
همچنین جهت بررسی انحراف ستون فقرات، انحراف اسکولیوز و یا ارزیابی بیماری‌های لگن که می‌توانند منجر به انحراف استخوان لگن شوند از این روش استفاده می‌شود؛ زیرا در صورت انحراف و یا کجی، ممکن است مشکل کوتاه شدن و یا بلندی اندام‌های تحتانی پاها ایجاد نماید.
در رادیولوژی تخصصی اسكنوگرام، همانند رادیوگرافی تری جوینت و یا رادیوگرافی الایمنت ویو نیاز به هر سه مفصل هیپ، زانوها و مچ پاها در یک گرافی خواهد بود که توسط برخی از مراکز رادیولوژی با امکانات موجود و پرسنل مجرب قابل انجام است.

مزایای راديوگرافى اسكنوگرام

در این روش نسبت به سی‌تی‌اسکن دوز کمتری از اشعه ایکس در بدن افراد وارد می‌شود.
هزینه راديوگرافى اسكنوگرام نسبت به سی‌تی‌اسکن کمتر است.
دقت بررسی در این روش نسبت به انواع سونوگرافی ، رادیوگرافی ، رادیولوژی و همچنین سی‌تی‌اسکن بالاتر است.
یکی از روش‌های مناسب جهت بررسی کوتاهی اندام تحتانی استفاده از رادیوگرافی اسكنوگرام می‌ باشد. این روش با اشعه کمتر، هزینه مناسب می‌تواند نسبت به سایر روش‌ها دقت بسیار بالایی برخوردار است.

---

آدرس مطب : تهران ، یوسف آباد ، خیابان فتحی شقاقی ، بین چهلستون و بیستون ، راديولوژي و سونوگرافي شقایق
تلفن : 88553155 - 021

آدرس مطب 2 : تهران ، ونک ، خیابان ملاصدرا ، خیابان پردیس ، پلاک ۱۵ ، واحد ۱۲ ، طبقه چهارم ، رادیولوژی و سونوگرافی پردیس ونک
تلفن : 88782900 - 021 | 88203875 - 021

• بررسی کوتاهی اندام تحتانی با رادیوگرافی اسكنوگرام
  تاریخ انتشار : 1399-12-18تاریخ بروز رسانی : 1403-06-06


• اقدامات لازم پیش از تصویر برداری چیست؟
  تاریخ انتشار : 1395-09-02تاریخ بروز رسانی : 1402-07-29


• آشنایی با بهترین و دقیق ترین مراکز رادیولوژی در تهران
  تاریخ انتشار : 1396-08-19تاریخ بروز رسانی : 1404-03-05


• رادیولوژی و سونوگرافی یوسف آباد تهران؛ مرکز تصویربرداری شقایق
  تاریخ انتشار : 1396-08-24تاریخ بروز رسانی : 1404-03-05


• آیا عکسبرداری به روش او پی جی OPG خطری هم دارد ؟
  تاریخ انتشار : 1399-12-13تاریخ بروز رسانی : 1404-03-03


• رادیوگرافی alignment view در چه شرایطی انجام میشود؟
  تاریخ انتشار : 1400-03-12تاریخ بروز رسانی : 1404-03-05


• بررسی دقت اشعه ایکس در تشخیص ضایعات تروماتیک زانو
  تاریخ انتشار : 1401-10-27تاریخ بروز رسانی : 1402-05-13


• مزایای رادیوگرافی معمولی و دیجیتال
  تاریخ انتشار : 1400-04-05تاریخ بروز رسانی : 1404-03-05


• چگونگی انجام پرتونگاری پانورامیک
  تاریخ انتشار : 1400-04-07تاریخ بروز رسانی : 1404-03-05


• آیا رادیوگرافی و رادیولوژی با هم تفاوت دارند؟
  تاریخ انتشار : 1400-04-18تاریخ بروز رسانی : 1404-03-05


• تفاوت عکس رنگی و سی تی اسکن
  تاریخ انتشار : 1400-10-13تاریخ بروز رسانی : 1402-05-08


• کاربرد رادیوگرافی قفسه سینه (chest x-ray)
  تاریخ انتشار : 1401-01-19تاریخ بروز رسانی : 1402-05-10


• کاربرد رادیوگرافی جمجمه
  تاریخ انتشار : 1401-01-31تاریخ بروز رسانی : 1403-09-29


• علت و کاربرد استفاده از ماده حاجب در بعضی از معاینات اشعه ایکس
  تاریخ انتشار : 1401-08-15تاریخ بروز رسانی : 1403-08-03


• کاربرد تصویربرداری با اشعه ایکس یا رادیوگرافی
  تاریخ انتشار : 1401-08-21تاریخ بروز رسانی : 1402-05-12


• همه چیز درباره رادیوگرافی سفالومتری
  تاریخ انتشار : 1401-10-19تاریخ بروز رسانی : 1402-05-13


• خطرات و عوارض رادیولوژی و رادیوگرافی چیست؟
  تاریخ انتشار : 1401-11-09تاریخ بروز رسانی : 1404-03-01

احمد جمالی [ 1402-05-02 ]
دکتر خیلی خوشحالم که تکنولوژی اومده که علت کوتاهی اندام تحتانی رو تشخیص دقیق میده ولی آیا قابل درمان هم هست ممنون میشم راهنماییم کنین ضمنا این مقاله بسیار مفید بود برام تشکر

نام و فامیل :
تلفن :
ایمیل :
متن پیـام :